حسابداری وجوه نقد چیست؟

همانطور که می دانید وجوه نقد در ترازنامه از اقلام دارایی‌های جاری محسوب می ‌شود. دارایی‌های جاری از جمله موجودی نقد و دارایی‌های غیر نقدی کوتاه مدت می باشد که در جریان عملیات عادی یک شرکت، طی یک سال از تاریخ ترازنامه به نقد تبدیل، فروخته یا به مصرف می رسد. در شرکت‌هایی که دارایی‌های غیر نقدی کوتاه مدت در زمان بیشتر از یک سال به نقد تبدیل می شود، معیار طبقه بندی اقلام در تعداد دارایی‌های جاری دوره‌های گردش عملیات است.

اگر علاقمندید بیشتر در مورد حسابداری وجوه نقد بدانید باید در این مقاله همراه ما باشید تا نکات مهم و آموزنده‌ در این زمینه را برایتان شرح دهیم.

نکات مهم در حسابداری وجوه نقد :

تعریف وجوه نقد

اصطلاح نقد در حسابداری به پول و هر نوع سندی گفته می‌ شود که به عنوان سپرده قابل لمس، مورد قبول بانک باشد. برای مثال اسکناس‌های فلزی یا نقدی، سپرده قرض‌الحسنه از جمله پس انداز و جاری. در نتیجه اقلامی مانند چک مدت دار، تمبر پستی، سفته، جزء وجوه نقد به حساب نمی آیند. چک‌های مدت را جزء مطالبات و تمبر پستی جزء ملزومات یا پیش پرداخت‌ هزینه‌های پستی شمرده نمی شود. فقط در صورتی که بدون هیچ قید و بندی، قابل تبدیل به ریال باشد نقد محسوب می شود.

ویژگی های وجوه نقد

هر مبلغی که به عنوان موجودی نقدی در قسمت دارایی‌های جاری ترازنامه گزارش می شود، می بایست دارای دو ویژگی باشد: 1_ اینکه نقد باشد 2_ در حکم نقد باشد: یعنی بدون اتلاف وقت بتوان آن را برای خرید کالا و خدمات به کار برد. برای استفاده از آن محدودیتی وجود نداشته باشد و استفاده از آنها دارای محدودیت نباشد. از همین رو نوع محدودیت در ترازنامه از سایر اقلام جاری یا دارایی‌های غیرجاری طبقه‌بندی می ‌شود. مانند وجوهی که در یک شرکت برای خرید یا احداث دارایی پرداخت و یا بدهی‌های دراز مدت در حساب ویژه‌ای نگهداری می ‌شود یا موجودی در حساب‌های بانکی خارج از کشور که استرداد و آن به ایران ممکن نیست.

اهمیت وجوه نقد

می توان گفت وجوه نقد یکی از مهمترین دارایی‌ها و در واقع از الزامات کسب و کارها و واحدهای تجاری است چراکه

تعهدات جاری معمول با وجوه نقد تسویه می شود.
سریع و راحت به انواع دیگر دارایی‌ها تبدیل می شود.
در اصل این عملیات نقدی هستند که بخش مهمی از فعالیت‌های روزانه شرکت‌ها را تشکیل می دهند.

اداره وجوه نقد

به دلیل مهم بودن وجوه نقد نسبت به سایر دارایی‌ها، می بایست به گونه‌ای صحیح اداره، کنترل و مدیریت شود. در حقیقت هدف از اداره وجوه نقد از جمله:

سرمایه گذاری وجوه نقدی که در حال حاضر نیازی به صرف آنها نیست.
فراهم آوردن موجودی نقد کافی برای واریز تعهدات جاری.
جلوگیری از ربوده شدن، تقلب و استفاده نادرست از وجوه نقد.
نگهداری مدارک درست از دریافتی‌ها و پرداختی‌ها و موجودی نقدی.

توقف ناشی از نبود وجوه نقد

به این دلیل که وجوه نقد، اهمیت زیادی در اداره یک شرکت دارد، اگر به طور صحیح مدیریت نشود، شاید مشکلات زیادی از جمله ورشکستگی را به دنبال داشته باشد. قانون تجارت ورشکستگی را نتیجه توقف واحد تجاری شرح داده و توقف را عدم توانایی واحد تجاری از پرداختن به موقع بدهی‌ها دانسته است. در کل، توقف به دو دسته اصلی تقسیم می شود:

توقف واقعی: در این نوع از توقف بدهی‌های یک شرکت بیش از دارایی آن می باشد.
توقف عملی: در توقف عملی، ممکن است دارایی‌های یک شرکت بیش از ویژگی‌های آن باشد اما سازمان، قادر به پرداخت وجوه نقد کافی در سررسید نباشد.

آزمون صحت موجودی نقد

برای اینکه بتوان از صحت و سقم موجودی نقد در بانک مطلع شد باید در پایان هر ماه، آزمایشی برای اینکار انجام داد. برای انجام این تست باید اقدامات زیر را انجام دهید:

تطبیق مانده حساب بانک در دفتر کل با مانده حساب جاری در دسته چک. عملیات نقدی اول در دفتر روزنامه و بعد از آن به دفتر کل منتقل می‌ شود و اگر تمام دریافتی‌های نقدی به بانک واریز و تمام مخارج با صدور چک پرداخت شود، می بایست مانده حساب بانک در دفتر کل موجودی حساب جاری بر اساس دسته چک برابر باشد.

بنابراین در صورتیکه مانده حساب بانک در دفتر کل و مانده حساب جاری در دسته چک برابر نباشد، اول باید با تهیه تراز آزمایشی از برابری مانده‌های بدهکار و بستانکار دفتر کل اطمینان حاصل نمایید. اگر حساب‌های دفتر کل توازن نداشته باشد، اشتباه به احتمال زیاد به درج اطلاعات در دسته چک بر می گردد.

معمول ترین اشتباهاتی که در نوشتن دسته چک اتفاق می افتد:

انتقال مانده غلط از یک صفحه دسته چک به صفحه دیگر
کسر کردن چک‌های صادر شده از مانده موجودی در دست چک
اشتباه در محاسبات مربوط به تعیین مانده حساب جاری در دسته چک
اضافه نکردن وجوه واریز شده به بانک به مانده موجود در دسته چک

سیستم دریافتی ها و پرداختی های نقدی

یکی از وظایف مهم و اصلی مدیریت و اداره درست و کارآمد شرکت‌های بازرگانی، تولیدی و خدماتی، استقرار یک سیستم خوب است که قادر باشد دریافتی‌ها و پرداختی‌های نقدی را نظارت و کنترل نماید. یکی از راهکارهای مهم کنترل وجوه نقدی، جداسازی وظیفه دریافتی‌ها و پرداخت‌های نقدی ست که بهتر است با تفکیک صورت بگیرد.

سیستم دریافتی‌های نقدی

باید بدانید سیستم دریافتی‌های نقدی، از دسته سیستم‌های فرعی حسابداری می باشد که مانند سیستم حسابداری دارای ۴ بخش است که در پردازش دریافتی‌های نقدی، کاربرد دارد.

کارکنان
وسایل و تجهیزات
فرم‌ها
روش‌ها

در واقع سیستم دریافتی‌های نقدی، با تکیه بر این فعالیت‌ها استوار است:

ثبت مبالغ دریافتی در مدارک حسابداری
دریافت پول از مشتریان و تهیه اسناد و مدارک مربوط به آن

سیستم پرداخت‌های نقدی

سیستم پرداخت‌های نقدی جزو سیستم‌های فرعی نرم افزار حسابداری می باشد که مثل سیستم دریافتی‌های نقدی از 4 جزء، به وجود آمده است:

وسایل و تجهیزات
کارکنان
فرم ها
روش ها

پرداخت‌های نقدی شرکت‌ها به طور معمول شامل

پرداخت بدهی
پرداخت وام یا تقسیم سود
خرید نقدی سایر اقلام دارایی
خرید نقدی کالا یا خدمات

پرداخت از طریق چک

باید دقت داشته باشید که تمام پرداخت‌های نقدی به جز مخارج جزئی که از محل، پرداخت می ‌شود باید طبق نسخه اصل و با چک صورت بپذیرد. همچنین درخواست‌های مربوط به صدور چک می بایست توسط اشخاص دیگری به جز فرد امضا کننده، تایید شود. هر چک که باطل شد باید به ته چک مربوطه اضافه و نگهداری شود تا حساب همه اوراق چک مشخص باشد. همچنین امضا کننده چک باید توجه نماید که هرچه که صادر می شود را با مبلغ فاکتور مطابقت دهد.

جمع‌بندی

در این مقاله در مورد حسابداری وجوه نقد صحبت کردیم و سر تیترهایی در مورد این موضوع را برایتان شرح دادیم. امیدواریم مطالب مفید و آموزنده‌ای را ارائه داده باشیم.

شما می توانید با دانلود دموی رایگان نرم افزار حسابداری معین، به مدت یک ماه تمامی امکانات نرم افزار و عملکرد پشتیبانی را به صورت کاملا رایگان مورد ارزیابی قرار دهید و در صورت رضایت اقدام به پرداخت و خرید نرم افزار حسابداری مورد نظر خود کنید و از یک سال پشتیبانی رایگان نیز بهره مند شوید.

اگر نیاز به راهنمایی بیشتری در این زمینه دارید می توانید با همکاران پشتیبانی نرم افزار حسابداری معین در ارتباط باشید.