در دنیای پیشرفته امروز، نیاز به علم حسابداری در اکثر کسب و کارها احساس می شود. یکی از این کسب و کارها، شرکت‌های بیمه هستند که برای رسیدگی به امور مالی خود و مشتریانشان، نیازمند اصول و قواعد حسابداری می باشند. در ادامه این مقاله می خواهیم نگاهی به حسابداری بیمه و طریقه بکارگیری از علم حسابداری در بیمه با شما صحبت کنیم.

برای آشنایی بهتر با حسابداری بیمه، در وهله اول می خواهیم توضیح مختصری در مورد بیمه بدهیم.

بیمه چیست؟

در حقیقت بیمه یک ارتباط مالی بین بیمه گر و بیمه گزار است که با هدف جبران خسارت‌های احتمالی انجام می پذیرد. به عبارتی اگر بیمه گذار دچار سانحه یا حوادثی مثل تصادف، آتش سوزی، بیماری یا … شود، شرکت بیمه موظف است طبق اصل قرارداد که همان بیمه نامه، می باشد، مبلغی را به بیمه گذار پرداخت نماید.

اصول حسابداری بیمه

1. ذخیره حق بیمه

   یکی از اصول اولیه حسابداری بیمه، ذخیره حق بیمه است. هر بیمه گر باید در هر دوره، مبلغی را تحت عنوان حق بیمه به مدیریت تعاون پرداخت نماید. این مبلغ باید متناسب با ارزش اموالی باشد که جبران خسارت احتمالی آن وجود دارد.معمولا شروع زمان بیمه نامه‌ها با شروع سال مالی شرکت‌های بیمه، یکسان نیست به همین دلیل هم در پایان دوره مالی بیمه نامه‌های معتبری وجود دارد که بیمه گر باید حق بیمه آن را از اعتبار بیمه نامه درآمد خود، جدا نماید و در حسابی منعکس کند که به اینکار ذخیره حق بیمه می گویند.

    روش‌ های محاسبه حق بیمه

• روش نسبی یا سالانه
  معمولا در این روش محاسبه باید فرض کنید که بیمه نامه‌های انجام شده سازمان در طول سال، توزیع یکسانی داشته و حق بیمه‌ها به طور یکسان عاید شده است. با استفاده از این روش، شروع بیمه‌های صادر شده در طول سال، از وسط سال یعنی مهرماه در نظر گرفته میشود و از همین رو نصف حق بیمه‌های صادره در طی یکسال اخیر، ذخیره حق بیمه محسوب شده و به درآمد سال بعد انتقال داده می شود.
• روش روز شمار
  بر اساس این روش حق بیمه عاید نمی شود و برای هر یک از بیمه نامه‌های صادره از سازمان، با توجه به تعداد روزهایی که در آخر سال از اعتبار آنها باقیمانده، محاسبه خواهد شد.
• روش ماهانه
  در این روش باید فرض کنید بیمه نامه‌های صادره در هر ماه، توزیعی یکسان داشته و حق بیمه‌ها نیز یکنواخت عاید شده است. با توجه به روش ماهانه، می توان گفت باید محاسبه از زمان شروع همه بیمه‌ نامه‌ های صادره در هر ماه، در اواسط آن ماه در نظر گرفته شود و در نتیجه یک بیست و چهارم، حق بیمه صادره در ماه اول سال، سه بیست و چهارم در ماه دوم سال و بیست و سه بیست و چهارم حق بیمه صادره در ماه 12 سال به نام ذخیره حق بیمه در نظر گرفته شده و به درآمد سال بعد انتقال داده خواهد شد.
• روش ساده
  با در نظر گرفتن این روش در پایان هر سال، درصد مشخصی از حق بیمه‌های صادره به عنوان ذخیره حق بیمه عاید نشده، ثبت می شود که این درصد به طور معمول بین 35 تا 45 می باشد. باید بدانید امروزه بسیاری از شرکت‌های بیمه از این روش استفاده می کنند.
• روش نسبی سه ماهه
  در روش نسبی، باید فرض کنید که بیمه نامه‌های سازمان یا مجموعه، در هر سه ماه توزیع یکسانی داشته و حق بیمه‌ها نیز به صورت یکسان، عاید شده است. با در نظر گرفتن این روش و با فرض مفهوم میانگین، زمان آغاز همه بیمه نامه‌های صادره در هر 3ماه، به صورت 3ماه در میان ، فرض می شود و در نتیجه یک هشتم حق بیمه‌های 3ماه اول، سه هشتم حق بیمه‌های سه ماه دوم، پنج هشتم حق بیمه‌های سه ماه سوم و هفت هشتم حق بیمه‌های سه ماه چهارم سال، به عنوان ذخیره حق بیمه در نظر گرفته شده و به درآمد سال بعد انتقال داده می شود.

2. ذخیره ریاضی:

   از اصول دیگر حسابداری بیمه به ذخیره ریاضی می توان اشاره کرد. معمولا در بیمه عمر، ذخیره حق بیمه رقم بسیار بزرگی را تشکیل می دهد اما ذخیره خسارت، اهمیت کمتری دارد. دلیل آن هم، مدت بیمه عمر است که اغلب به 20 یا 30 سال می رسد که تا پایان عمر بیمه شده، تداوم دارد. از همین رو ذخیره حق بیمه، مدت بسیار زیادی نزد بیمه گر می ماند و پس انداز جنبه بسیار قوی پیدا می کند. در نتیجه محاسبه ذخیره بیمه نیازمند استفاده از فرمول‌هایی خواهد شد به همین دلیل آن را ذخیره ریاضی می نامند. ذخیره ریاضی معمولا در بیمه مسئولیت و بیمه حوادث نیز مطرح می باشد.

3. ذخیره فنی احتیاطی:

   مورد دیگر از اصول حسابداری بیمه، ذخیره فنی احتیاطی است. معمولا همه شرکت‌های بیمه حوادث طبیعی مانند سیل، آتش سوزی، طوفان و… را در نظر می گیرند. ممکن است این خسارات چند سال پیاپی ادامه داشته باشد و به همین دلیل هم ذخیره احتیاطی در نظر گرفته می شود. اکثر شرکت‌های بیمه 10 الی 20 درصد از حق بیمه خود را به این ذخیره، اختصاص می دهند. ذخیره فنی نیز تضمینی برای انجام تعهدات بیمه گر است که بیمه گر می تواند آن را به کار بیندازد. به طور معمول دولت به سرمایه گذاری ذخیره‌های فنی نظارت دارد.

4. ذخیره خسارت:

   ذخیره خسارت از دیگر اصول حسابداری بیمه است. بالعکس ذخیره حق بیمه که برای پرداخت خسارت احتمالی در سال بعد منظور می شود، ذخیره خسارت اینگونه نیست و بیمه گر باید این رقم را برای پرداخت خسارت واقع شده در دوره مالی در نظر بگیرد. معمولا بیشتر پرونده‌هایی که در روزهای پایانی سال هستند تا آخر سال تسویه نمی شوند. معمولا بیمه‌گر یک رقم تقریبی برای این خسارت در نظر می گیرد و مبلغی را برای آن کنار می گذارد که در حساب ذخیره خسارت، منعکس نماید. عموما رقم ذخیره خسارت به حجم فعالیت یک بیمه گر بستگی دارد.

جمع‌بندی
در این مقاله در مورد حسابداری بیمه صحبت کردیم. اگر شما هم یک بیمه گر هستید و می خواهید امر حسابداری بیمه را به سهولت انجام دهید باید از یک سیستم هوشمند مانند نرم افزار حسابداری بیمه استفاده کنید. با کمک نرم افزار حسابداری، دیگر نیازی به محاسبات دستی یا سنتی ندارید و به سادگی محاسبات مربوط به بیمه‌ها را انجام خواهید داد.

هم چنین در صورتی که قصد خرید نرم افزار حسابداری معتبری را به منظور بهبود عملکرد مدیریت خود دارید، می توانید با دانلود دموی رایگان نرم افزار، به مدت یک ماه تمامی امکانات نرم افزار و عملکرد پشتیبانی را به صورت کاملا رایگان مورد ارزیابی قرار دهید و در صورت رضایت اقدام به پرداخت و خرید نرم افزار حسابداری مورد نظر خود کنید و از یک سال پشتیبانی رایگان نیز بهره مند شوید.

اگر نیاز به راهنمایی بیشتری در این زمینه دارید می توانید با همکاران پشتیبانی نرم افزار حسابداری معین در ارتباط باشید.