بودجه بندی سرمایه ای چیست؟

آیا با مفهوم بودجه بندی سرمایه ای آشنا هستید و می دانید که چگونه باید تجزیه و تحلیل بودجه بندی را انجام داد؟ اگر شما هم با این سوالات مواجه شده‌اید و به دنبال پاسخ آن هستید، این مقاله می تواند برای شما مفید و کاربردی باشد. پس پیشنهاد می کنیم در ادامه با ما همراه باشید.

در واقع بودجه بندی سرمایه ای، یک فرآیند ماهانه می باشد که مدیران و فعالان بازاریابی، تولیدی و مالی در شکل دادن به آن نقش مهمی را ایفا می کنند. علاوه بر آن، اعضای دیگر دایره‌ها هم در این جریان نقش مهمی دارند. بودجه بندی سرمایه ای می تواند به مدیریت و اجرای وظایف مدیریتی کمک بسزایی داشته باشد.

در بودجه بندی سرمایه ای از روش‌ها و راهکارهای مربوط به ارزش زمانی پول کمک گرفته می شود که هدف آن شناسایی و تعیین فرصت‌ها می باشد که ارزش آن‌ها بیش از هزینه آن‌هاست.

بودجه سرمایه ای چیست؟

به مجموعه طرح‌های سرمایه گذاری که یک وجه مشترک دارند، یعنی بازده هر کدام از آن‌ها در دوره‌های بلند مدت حاصل می ‌شود، مانند طرح‌های سرمایه‌گذاری برای دوره‌های 6، 8، 10، 15 و یا حتی 20 ساله، سرمایه گذاری بلند مدت می گویند.

با توجه به این تعریف، تشخیص سرمایه‌ گذاری‌ ها کار چندان پیچیده ای نخواهد بود. برای مثال خرید ماشین آلات، تشخیص هزینه‌های ساختمانی مربوط به ایجاد کارخانه تولیدی، جایگزین کردن وسایل قدیمی، بالا بردن ظرفیت کارخانه و … نوعی سرمایه گذاری به حساب می آیند. با این وجود، تشخیص برخی دیگر از سرمایه گذاری ها نیز ممکن است با چالش های مختلفی همراه باشد و به سادگی قابل انجام نباشد. مثلا توسعه کسب و کار، تشخیص هزینه‌های سنگین تبلیغاتی، اجرای برنامه‌های تحقیق و…

اکثر واحدهای تجاری، حداقل بودجه کوتاه ‌مدتی که نشانگر دوره جاری و دوره آتی مبالغ سرمایه گذاری طرح ریزی شده هستند را تهیه می نمایند که نیازمند دارایی‌های سرمایه‌ای آتی برای ۳ تا ۵ سال و حتی بیشتر است. به طور معمول بودجه‌های سرمایه‌ای بر مبنای پیش‌بینی‌های فروش محصولات و دستیابی ماشین آلات و تجهیزات الزامی در جهت تولید محصولات جهت فروش پیش‌بینی تهیه می‌ گردد.

مراحل تجزیه و تحلیل بودجه بندی سرمایه ای

بهتر است بدانید هر زمان که شما هزینه‌ای را به وجود بیاورید که برایتان یک جریان سود نقدی بیش از یکسال ایجاد می کند، این هزینه را هزینه‌های سرمایه‌ای می ‌نامند. برای مثال گسترش تاسیسات تولیدی، خریدن یک شرکت دیگر، خرید یک تجهیزات جدید، به دست آوردن فناوری‌های تازه، شروع دسترسی به یک تحقیق و گسترش برنامه‌ها. معمولاً هزینه‌های سرمایه‌ای مخارج بسیاری را روی دوش شرکت می گذارد به همین دلیل به تجزیه و تحلیل دقیق و پیشنهادات ارزیابی هزینه‌های سرمایه نیازمند داریم.

در ادامه به بررسی مراحل تجزیه و تحلیل بودجه بندی سرمایه ای می پردازیم.

تجزیه و تحلیل تصمیم گیری

تجزیه و تحلیل و تصمیم گیری برای آینده امری بسیار پیچیده می باشد، دلیل آن هم عدم اطمینان و ایجاد خطاهای تخمینی است. همچنین بیشتر پروژه‌های سرمایه‌ای، درگیر متغیرهای فراوان خروجی است. به عنوان مثال می توان به مواردی مانند ارزش‌های در اختیار و در دسترس، تخمین جریانات نقدی یک پروژه، نرخ تورم مورد انتظار، نیازمندی‌های سرمایه‌ای و احتمال خطا در قوانین مالیاتی اشاره کرد.

انتخاب روش قیمت ‌گذاری

گام دوم در تجزیه و تحلیل بودجه بندی سرمایه ای، رسیدگی به تمامی گزینه‌ها یا انتخاب‌هایی ست که در مورد یک پروژه داریم. از همین رو پیش از برآیند تنزیل جریانات نقدی به دلیل مدیریت تغییرات غیر منتظره، نیازمند انجام روش هایی منظم برای انتخاب‌ها یک پروژه هستیم. در مدیریت مالی رسیدگی به انتخاب بین پروژه‌های سرمایه‌ای، تجزیه و تحلیل مطالبات، انتخاب روش قیمت گذاری نام می ‌گیرد.

جریانات نقدی

در این مرحله باید تصمیمی معقولانه در مورد سرمایه گذاری و انتخاب منابع جریانات نقدی تنظیم شده بگیرید. با توجه به اینکه پروژه‌های سرمایه‌ای سبب سود آوری در آینده خواهند شد و به دلیل اینکه می‌ خواهید ارزش جاری پروژه را مشخص نمایید، می بایست جریانات وجوه نقد آینده یک پروژه و ارزش فعلی نمایید.

نقش مدیر مالی در بودجه بندی سرمایه ای

ارزیابی مالی طرح‌های سرمایه‌گذاری بر عهده مدیران مالی می باشد. در این میان به دو نوع سرمایه‌گذاری اشاره می کنیم که باید به آن توجه داشته باشید:

سرمایه‌گذاری‌هایی که هدفشان کاهش هزینه‌ها و در نتیجه افزایش سود شرکت می باشد.
سرمایه‌گذاری‌هایی که هدفشان مستقیما افزایش سود و فروش شرکت و مراحل اجرایی بودجه بندی سرمایه ای است.

بودجه بندی سرمایه‌ای جریانی ست که می توان به کمک آن طرح‌های توجیه پذیر را شناسایی نموده و به اجرا گذاشت. مراحل اجرایی بودجه بندی سرمایه‌ای شامل موارد زیر می باشند:

تجزیه و تحلیل نتایج تصمیمات گذشته
ارزیابی و تشخیص مطلوبیت هر یک از طرح‌ها
تعیین و شناسایی طرح‌های سرمایه ‌گذاری
طبقه بندی طرح‌ها و انتخاب بهترین آن‌ها
انتخاب طرح مطلوب
معیارهای بودجه بندی سرمایه

بعد از تحویل گردش وجوه نقد برای تصمیم‌ گیری درباره قبول یا رد پروژه‌های سرمایه‌ای، چند نکته مورد ارزیابی قرار می ‌گیرد که شامل موارد زیر می باشند:

معکوس دوره بازیافت سرمایه
نرخ بازده حسابداری
نرخ بازده داخلی و گردش وجوه نقد تنزیل شده
دوره بازیافت سرمایی دوره برگشت سرمایه
خالص ارزش فعلی

داده‌های لازم در جهت برآورد طرح‌های سرمایه ‌گذاری

در نظر گرفتن ارزش زمانی پول از راه محاسبه ارزش فعلی جریان‌های نقدی
استفاده از معیارهای بودجه بندی سرمایه‌ای بدین منظور که آیا طرح نام برده شده، بازده مورد نظر را به شرکت می ‌دهد یا نه!
تشخیص میزان حاصل از سرمایه ‌گذاری و جریان‌های نقدی ورودی مورد انتظار

نقاط قوت و ضعف دوره بازگشت سرمایه

نقاط قوت

به راحتی قابل درک است.
تفسیر آن آسان تر می باشد.
محاسبه آن ساده تر است.

نقاط ضعف

در محاسبه این معیار، ارزش زمانی پول به حساب نمی‌آید.
با این معیار نمی توان سود آوری طرح‌های متفاوت سرمایه گذاری را مقایسه نمود.

برای عملکرد بهتر بخش حسابرسی و حسابداری، استفاده از یک نرم افزار حسابداری مناسب ضرورری است. در صورتی که قصد خرید نرم فزار حسابداری معین را دارید، پیشنهاد می کنیم با دانلود دموی رایگان نرم افزار، به مدت یک ماه تمامی امکانات نرم افزار و عملکرد پشتیبانی را به صورت کاملا رایگان مورد ارزیابی قرار دهید و در صورت رضایت اقدام به پرداخت و خرید نرم افزار حسابداری مورد نظر خود کنید. اگر در این زمینه سوال یا نظری دارید، می توانید آن را با گروه نرم افزار حسابداری معین در میان بگذارید.