یکی از سیستم‌های مهم در سیستم کلیه شرکت‌ها که نقش پررنگی را در ایجاد روابط مناسب بین کارفرما، ادارات و کارکنان دولتی ایفا می کند، سیستم حقوق و دستمزد می باشد. حالا می‌ خواهیم در این مقاله در مورد اهمیت سیستم حقوق و دستمزد در نرم افزار حسابداری و اطلاعات لازم برای محاسبه حقوق و دستمزد با شما صحبت کنیم.

نقش سیستم حقوق و دستمزد در کسب و کار ها:

درواقع هزینه حقوق و دستمزد یکی از مهم‌ترین هزینه‌های عملیاتی بیشتر شرکت‌هاست و این وظیفه حسابداران است که هزینه حقوق و دستمزد کارکنان و کارمندان را محاسبه نموده و به آن‌ها پرداخت نمایند. هزینه حقوق و دستمزد نشانگر سهم نیروی کار در محصولات تولید و ارائه خدمات است. یکی از مؤثرترین عوامل ایجاد یک رابطه خوب بین کارفرما و کارکنان یک شرکت، محاسبه و پرداخت صحیح حقوق و دستمزد کارکنان می ‌باشد.

نحوه پرداخت و مبلغ حقوق و دستمزد هر یک از کارکنان در شرکت‌های مختلف، متفاوت می باشد. در برخی از شرکت‌ها افراد به صورت روزانه، هفتگی، ماهانه و حتی ساعتی، حقوق و دستمزد خود را دریافت می نمایند. در هنگام پرداخت حقوق و دستمزد هر یک از کارکنان باید مدارک و مستنداتی همراه با ریز محاسبات در اختیار حسابداران قرار بگیرد تا بتوانند به صورت دقیق و صحیح حقوق آن‌ها را محاسبه و ارائه نمایند، درنتیجه می ‌توان سیستم حقوق و دستمزد را این گونه تعریف کرد:

مجموعه‌ای از اجزای به هم پیوسته در داخل یک شرکت که داده‌های مربوط به سهم نیروی کار در تولید محصولات و ارائه خدمات را به صورت اطلاعات حقوق و دستمزد تبدیل می نماید.

تعریف دستمزد

“دستمزد به معنی مبالغی است که برای کار انجام شده در یک مدت مشخص به فرد یا افراد پرداخت می شود. از همین رو کمیت و کیفیت نیروی کار و هزینه‌های مربوط به آن از دسته مسائلی می باشد که همیشه باید تحت نظارت و بررسی قرار بگیرد تا با پرداخت حقوق و دستمزد مناسب کیفیت نیروی کار حفظ گردد.”

دوایر کنترل کننده و نظارت کننده حقوق و دستمزد

دایره زمان سنجی

درواقع وظیفه دایره زمان‌سنجی کنترل و محاسبه استاندارد برای ساخت یک واحد محصول می باشد. و باید بدانید که زمان استاندارد انجام فعالیت را با در نظر گرفتن امکانات و شرایط فیزیکی مشخص می نماید و سپس ابتدا زمان هر حرکت را با بررسی حرکات لازم برای تولید اندازه می گیرند و بعد از آن با جمع مدت حرکات، زمان استاندارد برای ساخت یک واحد محصول کاربرد دارد.

دایره کارگزینی

همان‌طور که می دانید همه افراد ابتدا برای استخدام وارد بخش کارگزینی یک شرکت می شوند و با توافق‌هایی در مورد زمان، مدت، نحوه و شرایط قرارداد کاری در شرکت مشغول به کار می ‌شوند. در واقع وظیفه این دایره تهیه و تدوین یا اصلاح دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های استخدامی کارکنان است.

از دیگر وظایفی که دایره کارگزینی موظف است انجام دهد، ترفیعات، مرخصی‌ها، امور مربوط به استخدام‌ آموزش، نقل و انتقالات، اجرای طرح طبقه بندی مشاغل و مشخص نمودن شرح و وظایف به برقراری ارتباط با سازمان‌ها و اتحادیه‌های کارگری می باشد.

دایره برنامه ریزی تولید

دایره برنامه ریزی تولید، پیش از آغاز عملیات با استفاده از زمان  استاندارد محصول برنامه تولید را برای هر سفارش و یا مرحله تولید می‌ کند تا با این روش بتواند هزینه‌های واقعی دستمزد و بودجه دستمزد را پیش‌بینی نماید.

دایره حسابداری حقوق و دستمزد

درواقع وظیفه این دایره تنظیم لیست حقوق و دستمزد و مشخص نمودن وجوه ناخالص و خالص حقوق و دستمزد می باشد.

مدارک حقوق و دستمزد ازجمله

• حق نوبت کاری
• اضافه کاری
• حقوق پایه
• پاداش
• هزینه اوقات تلف شده
• طرح‌های تشویقی
• مرخصی استحقاقی
• هزینه‌های رفاهی کارگران
• حق بیمه

این دایره بعدازاین که اطلاعات و توافق‌های مربوط به کار ورود و خروج افراد شرکت را ثبت و مدت زمان کار او را معین نمود، اقدام به محاسبه مدت کارکرد افراد با توجه به ساعت کاری شرایط قانون کار می نماید.

مجموعه پرداخت‌های ماهانه و سالانه که اغلب در لیست حقوق و مزایا ثبت و پرداخت می شود از جمله

• حق اولاد
• حق مسکن
• حق ایاب و ذهاب
• امرارمعاش
• حق مقام
• حقوق ثابت
• مزایای مستمر شغلی

انواع مرخصی ها

• مرخصی بدون حقوق
• مرخصی ساعتی
• مرخصی اداره حج
• مرخصی استحقاقی
• مرخصی استعلاجی
• مرخصی های مربوط به زندگی مخصوص
• مرخصی تحصیلی
• مرخصی بارداری و زایمان

محاسبه مالیات بر درآمد حقوق

اگر حقوق و مزایای ثابت یک کارگر یا کارمند در طی سال تغییر نماید یا این فرد در بین سال استخدام و یا خدمت او به هر دلیلی در طی سال خاتمه یابد، مالیات حقوق در این موارد به شرح زیر می باشد:

1. اگر حقوق در دوره سال تغییر نماید برای محاسبه حقوق ۱۲ برابر نموده و پس از اخذ میزان مالیات محاسبه و آن را عنوان مالیات مربوط و ماه‌های بعد تا آخر سال در صورتی که تغییر جدیدی پیش نیاید کسر نمود.
2. اگر هر یک از کارکنان و کارگران در ضمن سال استخدام شوند، درآمد شامل حقوق مالیات باید طبق درآمد سالانه محاسبه و بعد از مشخص نمودن مالیات سالانه آن از تاریخ شروع به کار تا آخر سال کسر و واریز گردد.
3. پرداخت کنندگان حقوق موظف‌اند علاوه بر کسر مالیات پرداخت، مالیات حقوق کارکنان، نام و نشانی آن‌ها و میزان پرداخت را به حوزه مالیاتی ارسال نمایند.

دستمزد مستقیم

دستمزد مستقیم درواقع هزینه کار انجام شده که مستقیماً برای ساخت محصول پرداخت و یا تعهد می شود، می گویند. به بیان دیگر دستمزد کارکنان مستقیم به ساخت محصول اشتغال دارند.

دستمزد غیر مستقیم

دستمزد غیرمستقیم از هزینه نیروی کار انجام شده که مستقیماً برای ساخت محصول صرف نشده باشد. به بیان دیگر دستمزد کارگران و سرپرستان و افرادی که به تغییر و نگهداری ماشین آلات مشغول هستند و مستقیماً تأثیر در تولید ندارند دستمزد غیرمستقیم می گویند.

جمع‌بندی

سیستم حقوق و دستمزد یکی از مهم‌ترین و درعین‌حال از ساده‌ترین امور حسابداری است که در این مقاله به مفاهیم مهم آن پرداختیم.

برای مدیریت بهتر بخش های مختلف کسب و کار خود، می توانید با دانلود دموی رایگان نرم افزار حسابداری معین، به مدت یک ماه تمامی امکانات نرم افزار و عملکرد پشتیبانی را به صورت کاملا رایگان مورد ارزیابی قرار دهید و در صورت رضایت اقدام به پرداخت و خرید نرم افزار حسابداری مورد نظر خود کنید و از یک سال پشتیبانی رایگان نیز بهره مند شوید.

اگر نیاز به راهنمایی بیشتری در این زمینه دارید می توانید با همکاران پشتیبانی نرم افزار حسابداری معین در ارتباط باشید.