انواع مالیات: شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید مالیات چیست و چرا باید مالیات پرداخت کنیم؟ سوال دیگری که ممکن است ذهنتان را درگیر کند این است که مالیات به دست چه کسانی میرسد و برای چه اموری صرف میشود؟ انواع مالیات چیست؟
در این مقاله میخواهیم به شرح مالیات و انواع مالیات بپردازیم. اگر شما هم به دنبال پاسخ سوالاتتان در مورد مالیات هستید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
مالیات چیست؟
به عبارتی میتوان گفت مالیات یک منبع مالی برای دولت است که از طریق آن قادر خواهد بود وظایفش را اجرایی نماید. مالیات یکی از مهمترین منابع مالی دولت بوده که از گذشته تابحال وجود داشته است و در اکثر کشورها پیاده سازی میشود.
گرفتن مالیات کاملا قانونی بوده و حتی در قانون اساسی کشور هم ذکر شده است. مالیات دارای دو بخش است که میخواهیم آنها را برایتان شرح دهیم.
بخش یک: مستقیم
بخش دوم: غیر مستقیم
مالیات مستقیم چیست؟
مالیات مستقیم همانطور که از نامش هم پیداست، هیچ پیچیدگی ندارد و به راحتی میتوان آن را محاسبه نمود. معمولا این نوع مالیات به نسبت درآمد اشخاص محاسبه میشود. برای پرداخت مالیات مستقیم خود فرد باید اقدام نموده و با وارد کردن نام و مشخصات خود، میتواند مستقیما مالیات را به خزانه دولت واریز کند.
انواع مالیات مستقیم
ابتدا میخواهیم تعدادی از انواع مالیاتهای مستقیم را نام برده و توضیحاتی در مورد آنها بیان کنیم.
الف) مالیات بر دارایی
مبنای مالیات بر دارایی، ثروت هر شخص است. برای مثال اگر فردی ملکی دارد باید سالانه مبلغی را به عنوان مالیات به دولت واگذار کند.
- یکی از مهمترین زیرمجموعههای این نوع از مالیات، دارایی فرد متوفی میباشد که با نام مالیات بر ارث شناخته میشود. طبق این مالیات وارثان فرد متوفی موظفند با محاسبه جمع داراییها و ثروت آن فرد، درصد مالیات آن را به حساب دولت واریز نمایند.
- حق تمبر نیز یکی از انواع مالیاتهای نظام مالیاتی جدید شناخته شده که افراد باید آن را پرداخت نمایند. تمبرها برای به رسمیت شناختن و اعتبار اسناد و مدارک به کار گرفته میشوند. این نوع از مالیات نیز در دسته مالیاتهای مستقیم قرار گرفته است.
ب) مالیات بر درآمد
میتوان گفت مالیات بر درآمد یکی از مهمترین نوعهای مالیات است که از افراد و شرکتها اخذ میشود. جالب است بدانید برای اولین بار در سال 1309 اولین قانون مالیات بردرآمد در ایران تصویب شد که طبق آن بازرگانان، حقوق بگیران، مشاغل آزاد و شرکتها موظف هستند بخشی از درآمدشان را به عنوان مالیات به دولت واگذار نمایند.
ناگفته نماند که مالیات بر درآمد دارای زیر مجموعههایی است که شامل مالیات بر درآمد کشاورزی، مالیات بر درآمد املاک، مالیات بر درآمد حقوق، مالیات بر در آمد مشاغل، مالیات بر درآمد اتفاقی و… میباشد. حال ما میخواهیم هر کدام از این زیرمجموعهها را برایتان تک تک شرح دهیم.
انواع مالیات بر درآمد
- مالیات بر درآمد حقوقدر این نوع از مالیات شخصی که برای یک مجموعه مشغول به کار شده است موظف میباشد بخشی از حقوق ماهیانهاش را به عنوان مالیات به دولت واگذار کند. مالیات بر درآمد حقوق را معمولا کارفرمایان پرداخت میکنند، بدین معنا که حقوق ماهیانه کارمندان را محاسبه و پس از کسر مالیات حقوقشان را پرداخت مینمایند.
این مالیات هم مانند سایر مالیاتها طبق قانون و تبصره مشخصی باید پرداخت گردد. طبق این قانون هر سال مبلغی در بودجه سالانه کشور تعیین میشود که کارمندان و حقوق بگیران طبق آن باید مالیات را واریز نمایند. - مالیات بر درآمد کشاورزیبه طور حتم شما هم نام این نوع از مالیات را شنیدهاید چراکه از قدیمی ترین مالیاتهای کشور محسوب میشود. اما جالب است بدانید با گذشت زمان و پی بردن به اهمیت و نقش کشاورزی در رونق اقتصادی کشور، دولت این صنف و افراد مشغول در آن را از پرداخت مالیات معاف کرد. از همین رو باید بدانید فعالیتهایی مانند دامپروری، دامداری، کشاورزی، پرورش طیور و ماهی و… از پرداخت مالیات معاف هستند.
- مالیات بر درآمد املاکبه عبارتی تمامی افرادی که بنگاه خرید و فروش ملک دارند، باید بخشی از درآمد خود را به عنوان مالیات به دولت واگذار نمایند. در این نوع از مالیات بعد از کسر هزینهها و استهلاکها از مبلغ اجاره دریافتی 25 درصد از آن به عنوان مالیات باید به حساب دولت واریز گردد. نکته حائز اهمیت دیگر این است که درآمد ملک با مالیات سالانه املاک تفاوت دارد که این مورد در سال 1380 از قانون حذف گردیده است.
مالیات غیر مستقیم چیست؟
مالیات غیر مستقیم به مالیاتی گفته میشود که بر برخی از کالاها و خدمات وضع میشود. البته باید بدانید که تولید کننده میتواند درصد مالیات را به قیمت محصولات خود بیافزاید و سپس آن را برای فروش بگذارد. از همین رو میتوان گفت مالیات آن محصول را مشتریان پرداخت میکنند.
انواع مالیات غیر مستقیم به 3 دسته تقسیم میشود که از جمله آنها مالیات بر مصرف، عوارض گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده میباشد.
.
.
انواع مالیات غیر مستقیم
- مالیات بر مصرف
مالیات بر مصرف را اغلب مصرف کننده نهایی محصول پرداخت میکند. جالب است بدانید به دلیل افزودن مالیات به قیمت نهایی محصول، مصرف کنندگان از پرداخت مالیات آگاه نمیشوند.
کالاهایی که شامل مالیات بر مصرف میشوند:
- مالیات فروش خاویار
- مالیات فروش سیگار
- مالیات اتومبیل
- مالیات الکل صنعتی و طبی
- مالیات صوت و تصویر
- مالیات خدمات بین المللی
- مالیات حق اشتراک تلفن خودکار
- مالیات نوشابههای غیر الکلی
- مالیات بر ارزش افزوده
یکی از انواع مالیات ، مالیات بر ارزش افزوده می باشد که نوعی از مالیات غیر مستقیم است و توسط مصرف کننده نهایی پرداخت میشود. این مالیات به تمامی کالاها و خدمات تعلق میگیرد و میتوان آن را در مراحل متفاوت به محصول یا خدمت افزود. البته برخی از تولید کنندگان و وارد کنندگان محصولاتی خاص مانند دستگاه ها ، ماشین آلات و … در هنگام فروش محصول مالیات بر ارزش افزوده که 9% می باشد را هر دو طرف معامله یعنی هم مصرف کننده و هم تولید کننده پرداخت میکنند.
- مالیات یا عوارض گمرکی
به این نوع مالیات معمولا مالیات ورود و خروج یا صادرات و واردات نیز میگویند. شاید شما این مالیات را با نام عوارض گمرکی میشناسید. نرخ مالیات گمرک را شرایط اقتصادی کشور یا سیاستهای بازرگانی مشخص مینماید.
این مالیات به دو دلیل مهم وضع شده است، یک اینکه نرخ مالیات میتواند از صنایع داخلی حمایت کند و دوم اینکه منبع درآمدی برای دولت میباشد.
انواع مالیات گمرک مشمول این موارد میشود:
- سود بازرگانی
- حقوق گمرکی
- 15 درصد حق ثبت
- 30 درصد از مبلغ اتومبیل وارداتی
جمعبندی
در این مقاله با انواع مالیات آشنا شدیم. سعی کردیم این مطلب را با زبان ساده بیان کنیم تا هر مخاطبی بتواند با آن ارتباط برقرار نماید. برای مطالعه بیشتر می توانید مقالات مربوط به مالیات مانند روش های قانونی کاهش مالیات، مالیات بر ارزش افزوده و فرار مالیاتی را مطالعه کنید.
اگر سوال یا دیدگاهی در مورد این مقاله دارید میتوانید آن را در پایان همین مطلب در انتهای صفحه بخش فرستادن دیدگاه برایمان ارسال کنید. مشاوران گروه نرم افزار حسابداری معین در اسرع وقت پاسخگوی شما هستند.
هم چنین اگر قصد خرید نرم افزار حسابداری معین را دارید، می توانید با دانلود دموی رایگان نرم افزار، به مدت یک ماه تمامی امکانات نرم افزار و عملکرد پشتیبانی را به صورت کاملا رایگان مورد ارزیابی قرار دهید و در صورت رضایت اقدام به پرداخت و خرید نرم افزار حسابداری مورد نظر خود کنید و از یک سال پشتیبانی رایگان نیز بهره مند شوید.